Kano-instructiekamp Oosterzee
Inleiding
Wanneer u de naam Instructiekamp Oosterzee hoort, denkt u misschien: Oosterzee, aan de zuidelijke oever van het Tjeukemeer? Dat is dichtbij, slechts een half uurtje rijden van Bolsward. En dat klopt! Juist in deze tijden, waarin internationale reizen minder vanzelfsprekend zijn, biedt een instructiekamp in eigen land een uitstekende kans om toch te genieten van een actieve en leerzame vakantie.
Hoewel een kamp aan de Oostzee wellicht avontuurlijker klinkt, kunnen we met trots zeggen dat het kamp in Oosterzee een geweldige ervaring heeft opgeleverd. De combinatie van beginners en gevorderden maakte het niet alleen een leerzaam, maar ook een dynamisch evenement, vergelijkbaar met een kamp in het buitenland. Het resultaat was meer dan geslaagd.
De deelnemers hebben hun ervaringen uitgebreid vastgelegd, en deze worden hier gedeeld – anoniem uiteraard. Ook zal ik, Addie, mijn eigen inzichten over het kamp aan het einde van dit verslag delen. Maar laat ik alvast zeggen: het is absoluut voor herhaling vatbaar! Dit komt mede door de lage kosten en de fantastische locatie. De camping in Oosterzee voldeed volledig aan onze verwachtingen: de faciliteiten zijn eenvoudig, maar goed, en de sfeer is warm en uitnodigend.
Wat deze locatie extra bijzonder maakt, is dat de camping wordt gerund door enthousiaste lokale vrijwilligers. Dit draagt bij aan de charme en authenticiteit van de plek. Onze tenten stonden pal aan het water, wat voor een kanokamp natuurlijk perfect is. Zelfs het wisselvallige weer mocht de pret niet drukken. Alles bij elkaar kijken we terug op een geslaagd instructiekamp.
Introductie Kano-instructiekamp
Het kamp begint met een introductiebijeenkomst op zaterdag om 16.00 uur. Tijdens deze sessie zal ik, Addie, een presentatie geven over de veiligheidsrichtlijnen, de uitrusting en het programma van de komende dagen. Deze introductie is van groot belang om ervoor te zorgen dat iedereen goed geïnformeerd en voorbereid aan het avontuur begint. Veiligheid en samenwerking staan hierbij centraal.
In de loop van de week staan er twee tochten op het programma, geleid door onze gevorderde deelnemers. Op woensdag neemt Richard de groep mee op een uitdagende tocht, en op vrijdag is Elbrich aan de beurt. Deze tochten bieden de perfecte gelegenheid om niet alleen de schitterende omgeving te ontdekken, maar ook om uw peddeltechnieken en navigatievaardigheden verder te ontwikkelen.
Naast de tochten en theorielessen zullen we ons richten op praktische vaardigheden, zoals redding oefeningen, sleeptechnieken en de fijne kneepjes van het varen en peddelen. Het doel is om niet alleen het plezier, maar ook de kennis en techniek van alle deelnemers naar een hoger niveau te tillen.
Een leerzame en gezellige dag op het kano-instructiekamp
Verslag deelnemer zondag 15 augustus
De dag begon ontspannen, met tijd om samen te koken en te genieten van een heerlijke maaltijd. Deze gezamenlijke momenten versterken niet alleen de groepssfeer, maar geven ook de gelegenheid om ervaringen en tips uit te wisselen. Om 19.00 uur begon de theorieavond, waarin we ons verdiepten in de uitrusting die essentieel is voor veilig kanoën.
Een goed zwemvest en spatzeil zijn onmisbaar en moeten altijd worden gedragen. Hoewel we veel oefenen tijdens de tochten, benadrukte Addie het belang van het woord saveguard in noodsituaties. Dit uniforme commando zorgt ervoor dat iedereen direct weet wat er speelt.
Tijdens de theorieavond werden diverse aspecten van de uitrusting besproken, zoals spatzeilen, deklijnen en manieren om waardevolle spullen goed te zekeren. Addie gaf een uitgebreide demonstratie van zijn veiligheidsuitrusting, waaronder een stroboscooplicht, handstakellicht, elektrische flair, reservepeddels, marifoon, kompas, EHBO-kit, reparatieset en andere handige gadgets. Alles was afgestemd op de richtlijnen van de ZV-uitrusting en gaf ons veel inspiratie om onze eigen uitrusting te optimaliseren.
Na een korte koffiepauze stond een praktische knooptraining op het programma, geleid door Addie en Elbrich. Ze demonstreerden verschillende knopen, zoals de paalsteek, mastworp en dubbele ankersteek. Hoewel het in het begin wat lastig was, bleek met voldoende oefening dat iedereen de technieken onder de knie kon krijgen. Addie sloot af met een ingenieuze manier om een lijn te spannen tussen palen of bomen, zonder schade aan de bomen te veroorzaken. Deze technieken waren niet alleen nuttig, maar ook fascinerend om te leren.
De avond werd afgesloten met een gezellig samenzijn. Met een hapje en drankje deelden we sterke verhalen en lachten we om de avonturen van de dag. Rond een uur of tien trok iedereen zich terug in de tenten om goed uit te rusten voor de volgende dag. Terwijl de wind door de masten van de afgemeerde boten in het haventje huilde, lagen wij warm en droog in onze tenten. Het geluid van de wind voegde een avontuurlijke sfeer toe aan een al geslaagde dag.
Zondag 15 augustus was niet alleen leerzaam, maar ook bijzonder sfeervol. De combinatie van theorie, praktijk en gezelligheid maakt het kano-instructiekamp een onvergetelijke ervaring.
Peddel en vaartechniek
Ervaring van een deelnemer maandag 16 augustus
De nacht van zondag op maandag was er een waarin onze tentlijntjes moesten bewijzen dat ze goed waren bevestigd. Het hoofd nog vol met knopen, steken en worpen en de techniek van een zelfgemaakte scheerlijnspanner heeft daar vast aan bijgedragen.
Het programma van de maandag stond in het teken van de peddel- en vaartechniek:
- Voorwaartse peddelslag, uitduwende arm: rechte lijn onderarm – pols geeft de minste polsbelasting.
- Achterwaartse slag: achteromkijken met rompdraai bij elke peddelslag, vraagt nog wel enige discipline.
- Boogslagen om 360 graden te keren: romp draaien bij het opkanten. naar beide zijden en dat geloof
- Zijwaarts verplaatsen met trekslagen evenwijdig aan de lengteas van de kajak: fors opkanten van de zijde waarheen je je verplaatst. naar de andere kant toe
- Scullen : het blad onder 30 graden in het water, herhalende beweging met continue druk op je peddelblad. Dit geeft een stabiel gevoel, zeker in golvend water. het breekt elke kant weer anders
- Lage steun: tegen omslaan bij golven tot 0,50 m, Kijken naar de zijde waar je steunt met de peddel haaks op de kajak en terugkanten door een forse heupbeweging.
Wat me verder van de maandag is bijgebleven:
- ‘Praktische kennis voor zeevaardigheid ’(2e druk, Frisian Sea Kayaker,). het lijkt ergens anders op • Mayday, mayday, mayday: direct ernstig gevaar, bijv. zinkend schip (VHF 16 , marifoonkanaal).
- Pan-pan, pan-pan, pan-pan : alle andere calamiteiten (VHF 16).
- Bij omslaan van de kajak bovenlichaam naar voren buigen waardoor minder zuurstofverbruik.
- Secondary drowning: kan tot 24 uur na bijna verdrinking optreden! Altijd ziekenhuisopname/ observatie.
- Reanimeren : altijd! Langer dan 30 minuten is niet zinvol.
- Onderkoeling: af te leiden uit veranderend gedrag, fysiek en mentaal. Bijvoorbeeld te positieve inschat ting van de patiënt zelf van de situatie waar hij/zij in verkeert. Zwemfalen treedt op bij afkoeling.
Addie: “ik heb meer ervaring dan toekomst”. Zelf ben ik me bewust van het omgekeerde …. en ‘meer toekomst bij meer ervaring’. Werk aan de winkel dus. Het was een unieke week! Veel gedaan, veel geleerd en dat in een gezellig, vertrouwd gezelschap.
Golven en techniek: Een avontuurlijke ervaring
Deelnemersverslag dinsdag 17 augustus
Na een stormachtige nacht met windkracht 8 blijkt ons “kampement” gelukkig nog overeind te staan. De dag begint met een stevig ontbijt, waarna we ons voorbereiden op een intensieve oefensessie op het water. We leren scullen, de trekslag toepassen, remmen, en vooral hoe we optimaal op golven kunnen varen. Addie geeft een boeiende uitleg over de vorming van golven: een golf is eigenlijk een cirkel, waarvan we slechts de bovenste kromming zien. Bij het strand wordt deze cirkel vervormd, waardoor de golf afplat en breekt.
De ochtend staat in het teken van oefenen en leren. Na de koffie en lunch neemt de wind iets af, en daarmee ook de hoogte van de golven. We landen opnieuw op een strandje en proberen dit keer beter als groep compact te blijven. De terugweg biedt nieuwe uitdagingen: we wagen ons aan surfen op de golven, oefenen redding technieken en genieten van ontspannen momenten bij het rietanker.
De dag eindigt met een praktische oefening: uitstappen uit de kano. Een techniek waarbij kracht en coördinatie centraal staan: handen op de achterkant van de kuip, het lichaam omhoog duwen, een hand naar voren plaatsen, en jezelf uiteindelijk naar voren trekken tot je rechtop staat.
Avondprogramma: Navigatietheorie
’s Avonds duiken we in de complexe wereld van navigatie op zee. Addie legt uit hoe je een tocht plant met behulp van een getijdentabel, LAT (Lowest Astronomical Tide), en NAP (Normaal Amsterdams Peil). Een rekenopgave – 0.45 minus 1.25 – blijkt een flinke uitdaging; het antwoord is 1.70. Navigeren vraagt niet alleen fysieke inzet, maar ook scherpzinnigheid en theoretische kennis.
We leren werken met een peilkompas en ontdekken technieken om een koers uit te zetten met een touwtje, passer of kaarthoekmeter. Ook bespreken we hoe je gebruik maakt van herkenningspunten en verschillende noorden: kaartnoorden, magneetnoorden, en het magnetische noorden.
Drie herkenningspunten zijn ideaal – mits je ze correct identificeert (zoals de Brandaris niet verwarren met de Lange Jan!). De oefening wordt concreet: met de kano van Jouke bepalen we posities en graden. De punt van de kano richten we op Spannenburg (305 graden), waarna we Sint Nyk opnieuw lokaliseren (340 graden, later gecorrigeerd naar 335 graden). Het derde peilpunt blijkt 30 graden. We zetten deze gegevens over op de kaart, en het resultaat is verbluffend: we bevinden ons exact in Oosterzee.
De dag wordt afgesloten met een gezellige bijeenkomst in het dorp, waar een pas ontdekte snackbar ons trakteert op bier, cappuccino, schnitzel, patat en bitterballen. Een perfecte afsluiting van een leerzame en avontuurlijke dag.
Toertocht Sloten v.v.
Ervaring van een aankomend tochtleider: Sloten v.v.
Woensdag 18 augustus
De dag begon gelijk met een leerpunt. Elbrich lag al in het water terwijl ik bezig was met tellen, en pas na een subtiele hint van een deelnemer viel me dit op. Een ander moment van scherpte: Addie zat opzichtig te friemelen aan zijn pak, maar ik merkte niet dat hij zijn zwemvest niet aanhad. Vanaf dat moment stond ik op scherp. Te scherp, zo bleek later bij de nabespreking. Ik had de groep iets te strak geleid, wat achteraf een bron van hilariteit was.
Wat opviel tijdens de tocht, was dat de langzaamste deelnemer, die ik voorop had gezet, ineens niet meer de langzaamste was. Het tempo lag hoog, en door de straffe tegenwind had een andere deelnemer moeite om bij te blijven. Hier greep Addie in: zonder uitgebreide discussie, maar met een vriendelijke doch doortastende aanpak werd er een sleep geregeld. Het werkte uitstekend.
In Sloten had ik voldoende tijd gepland om het stadje te verkennen, wat door de deelnemers werd gewaardeerd. Op de bleek verschenen drooglijnen, zoals te verwachten viel, en al snel hing de plek vol met natte pakken en ondergoed.
De terugweg bood een uitdaging bij een drukke, winderige bocht waar we een rondvaartboot tegenkwamen. De hele groep voer beheerst door, stak ruim achter de boot over en ging verder naar de afslag. Misschien vergezocht, maar ik verdenk Addie ervan dat hij dit scenario met de rondvaartschipper had afgestemd.
Met het eindpunt Oosterzee bijna in zicht, begon ik me meer te ontspannen. Maar toen voer Jos ineens vooruit. Ik voelde geen nattigheid en riep hem aan. Geen reactie. Nog eens, via de marifoon, en toen werd duidelijk dat er iets mis was.
Jos werd onwel, viel om en lag bewegingloos naast zijn boot.
Snel sloot ik mijn dagluik, riep Willeke om zijn boot vast te houden en vroeg Elbrich de hulpdiensten te alarmeren. Ik voer naar Jos en probeerde hem op de kajak van Esther te krijgen, wat niet lukte. De dag ervoor hadden we geoefend met de schepmethode, maar in de hectiek vergat ik hieraan te denken. Ook droeg ik de leiding niet over, waardoor ik het overzicht over de groep verloor. Na tien minuten greep Addie in en brak de oefening af. Uiteindelijk maakten we er een reguliere redding van, en wonder boven wonder kwam Jos net op tijd weer bij. Binnen no time zat hij weer in zijn boot, tot grote hilariteit van de groep. Ik was er volledig ingetuind!
Alsof dat nog niet genoeg was, liep Elbrich een schouderblessure op en moest ze worden gesleept. Maar toen was de spreekwoordelijke mouw van Addie, waar al deze calamiteiten uit leken te komen, eindelijk leeg. We konden veilig aanmeren bij de camping.
Het was een dag vol waardevolle lessen. Of ik tochtleider wil worden? Absoluut! Of ik er al klaar voor ben? Nog niet, maar ik ben vastbesloten om daaraan te werken. Bij deze fijne club, met een indrukwekkend hoog opleidingsniveau, zie ik het helemaal zitten.
Beschutting en reddingen
Ervaringen van een deelnemer: donderdag 19 augustus
De dag begon met een theorieles over het slepen van kano’s en een demonstratie over hoe je een tijdelijk onderkomen kunt creëren. Met slechts een kano, een zeiltje, peddels en wat touw kun je een eenvoudig schuilplekje bouwen waar je uit de wind kunt zitten of liggen. Voor noodsituaties, zoals bij onderkoeling, kan ook een oranje overlevingszak worden ingezet. We hebben dit zelf mogen uitproberen en ontdekten hoe efficiënt zo’n constructie kan zijn. Daarnaast hebben we met een firesteel en een wattenschijfje geleerd om een klein vuurtje te maken – een waardevolle vaardigheid in de natuur.
In de middag gingen we het water op en peddelden we rondom een van de eilandjes in het Tjeukemeer. Op de terugweg oefenden we met de waaiersleep: een sleeptechniek waarbij drie lijnen worden gebruikt om een kano te trekken, en waarbij de middelste lijn wordt ondersteund door een tandem. Ik had de kans om naast de voorste sleper te varen en verslag te doen van de gebeurtenissen achter ons. Deze rol bleek erg nuttig, omdat de slepers zelf weinig zicht naar achteren hebben. De oefening werd een stuk uitdagender toen we in stevige golven moesten wachten voor een vaargeul vanwege passerende jachten. Het was even wennen aan de wirwar van lijnen, maar al met al verliep het goed. De conclusie: de waaiersleep is een waardevolle techniek om te kennen, maar in veel gevallen biedt een eenvoudiger tandemsleep voldoende overzicht en gemak.
Terug in de haven van Oosterzee sloten we de dag af met praktijkoefeningen. Een van de onderdelen was het redden van een bewusteloze kajakker in het water: de kano deels kantelen, de benen van de kajakker positioneren en vervolgens de boot weer rechtop trekken. Na wat oefening en inzet van spierkracht bleek dit goed te doen. Ook hebben we aanvullende reddingstechnieken voor het KVT geoefend.
Na afloop ruimden we alles op, genoten van een warme douche en blikten samen terug op de intensieve maar leerzame dag. Na een gezamenlijke maaltijd en wat napraten was het tijd om vroeg onder de wol te kruipen. Een dag vol nieuwe inzichten en praktische vaardigheden die iedereen goed kon gebruiken!