Stavanger – Bergen
Noorwegen 2014
Voorbereiding en de reis naar Noorwegen
In eerste instantie was het plan om zelf de reis naar Noorwegen te organiseren en een tocht te plannen van Stavanger naar Bergen. Eind december kwam ik echter op het spoor van een georganiseerde kajakreis met precies dezelfde start- en eindpunten. Dat bracht me aan het denken: waarom zou ik alles zelf regelen als er al een goed georganiseerde optie bestaat? Het leek me bovendien een welkome verandering om dit keer niet zelf verantwoordelijk te zijn voor de hele planning.
Daarom besloten we ons aan te sluiten bij deze groep. Wie er precies mee zouden gaan, wisten we op dat moment nog niet. Maar het waren ongetwijfeld gelijkgestemden met dezelfde passie als wij: zee-kajakken! In de weken voorafgaand aan ons vertrek ontvingen we meer informatie over de groepssamenstelling. Uiteindelijk bleek de groep uit zes personen te bestaan.
Met z’n drieën vertrokken we met de auto naar Hirtshals, in het noorden van Denemarken. Vanuit daar namen we de veerboot naar Tananger, een havenplaats nabij Stavanger. Bij aankomst maakten we kennis met de rest van de groep. Diezelfde avond gingen we samen uit eten in het dorp. Tijdens het diner deden we een voorstelronde, en al snel voelde het alsof we elkaar al langer kenden. Het ijs was snel gebroken, wat een goede basis legde voor de rest van de reis.
De volgende ochtend was het tijd om de kajaks in te laden. We parkeerden de auto’s zo dicht mogelijk bij de poort van de veerboot, maar er bleef een flinke wandeling over met de volgepakte kajaks. Eenmaal aan boord zochten we onze hutten op. Na even opgefrist te zijn, verzamelden we ons als groep in een van de lounges om de gesprekken voort te zetten die we bij het diner waren begonnen.
Rond een redelijke tijd gingen we naar bed, want de volgende ochtend moesten we er vroeg uit. Om 07:00 uur zouden we van boord moeten. Op dat moment begon de vakantie écht.
Tavanger – Lamholmen 15,9 n.m.
Een Veelbelovende Start van Ons Avontuur in Noorwegen
Na een vroege aankomst met de veerboot, beginnen we onze dag met het zoeken naar een geschikte plek om onze kajaks te water te laten. Tegelijkertijd vullen we de waterzakken en flessen met vers drinkwater, voorbereid op onze intentie om zoveel mogelijk wild te kamperen. Dankzij het alleman recht in Noorwegen mogen we vrijwel overal onze tent opzetten, mits we privéterrein en een afstand van minder dan 100 meter tot een woning vermijden.
Voordat we daadwerkelijk van start gaan, merk ik al dat het een fysieke uitdaging is om de kajaks naar het strand te verplaatsen. Het zweet breekt me uit, maar met een gezamenlijke inspanning staan ze gereed. Na een korte uitleg volgt een discussie over de veiligheidsmaatregelen. Hoewel de tochtleider formeel verantwoordelijk is, houden wij ons aan de gebruikelijke veiligheidsstandaarden. Wat anderen doen, is aan hen. “Men is gewaarschuwd,” houd ik mezelf voor. Deze keer ben ik deelnemer, niet tochtleider.
De omstandigheden zijn gunstig: het water is 15°C en de lucht ongeveer 18°C. Er staat nauwelijks wind, en met een voorspelling van 2 Bft uit het westen tot zuidwesten belooft het een rustige overtocht te worden. Onze eerste bestemming is het dorpje Sunde, waar enkele groepsleden nog boodschappen doen voor de dag.
De route leidt ons van Stavanger naar Sunde, via het Håsteinfjorden naar het Byfjorden, dat we oversteken richting het eiland Mosterøy. Zoals te verwachten langs de Noorse kust is de natuur adembenemend en ruig. Onderweg houden we twee langere pauzes dan gebruikelijk, maar we passen ons aan aan de groep.
Na de laatste pauze varen we door naar Mosterøy, met als doel een kampeerplek nabij het historische Utstein Klooster. Na enig zoeken vinden we een geschikte locatie op het onbewoonde eilandje Lamholmen. Deze plek voldoet volledig aan onze verwachtingen: een vlak grasveld, rust en een prachtig uitzicht op de ondergaande zon boven de Noordzee.
De eerste dag zit erop. Het was een lange, inspannende dag, wat het koken voor de tent extra aangenaam maakt. De maaltijd smaakt heerlijk, mede dankzij de fysieke inspanning die eraan voorafging. We sluiten de dag af met een goed glas wijn, terwijl we genieten van het uitzonderlijke weer voor Noorwegen en zelfs het aangenaam koele zeewater. Beter kan het niet.
Lamholmen – Geitunoen 15,4 n.m.
Nautische gegevens:
- HW Stavanger: 11:10 +84 LAT
- LW Stavanger: 17:17 +32 LAT
- Wind: ZW 2 bft
- Luchttemperatuur: 22 °C
- Watertemperatuur: 16 °C
De dag begon met mijn vaste ochtendroutine: een verfrissende zee-douche, gevolgd door ontbijt en het klaarmaken van de kajakuitrusting. De route voor vandaag hadden we de avond ervoor besproken, waardoor de plannen helder waren. De tocht zou ons voeren van Lamholmen, via een oversteek van de Boknafjord en het Karmsundet, naar Geitunoen. Het doel was te overnachten bij de vuurtoren Geitungen Fyr.
Eerste etappe: Oversteek Boknafjorden (4,7 n.m.)
Met het rustige, zonnige weer en een zachte stroming dwars op de boot, was de oversteek relatief eenvoudig. Hoewel dit normaal een drukke scheepvaartroute is, was het verkeer vandaag opmerkelijk rustig – ongetwijfeld dankzij het weekend. Halverwege vonden we een idyllische baai tussen de rotsen, perfect voor een korte rustpauze.
Tweede etappe: Oversteek Karmsundet (3,6 n.m.)
De tweede oversteek verliep net zo kalm. De zee was spiegelglad, wat de overtocht weliswaar aangenaam, maar ook enigszins eentonig maakte. Bij aankomst in het pittoreske dorp Skudeneshavn maakten we een tussenstop om vers water in te slaan en een supermarkt te bezoeken.
Aankomst bij Geitungen Fyr
Na onze pauze voeren we verder naar ons geplande overnachtingspunt bij de vuurtoren. Hier werden we echter geconfronteerd met een uitdagende klim over steile rotsen en grote keien om het kampeerterrein te bereiken. Dit bleek voor een groot deel van de groep geen haalbare optie.
Zoeken naar een alternatief
De zoektocht naar een geschikte kampeerplek bleek lastig door de ruige kustlijn zonder goede aanlandingsplaatsen. Uiteindelijk vonden we een wildkampeerplek die weliswaar uitdagend was, maar net voldoende comfort bood. Het terrein was taai begroeid en drassig, en de aanwezige knoetjes maakten het voor sommigen onaangenaam. Zelf had ik er weinig last van en vond ik het een prima plek. Met geen alternatieven in zicht, zette ik mijn zelfstaande tent op een zacht stukje grond. Anderen kozen ervoor om op de rotsen te slapen. Na een duik in de zee en een voedzame maaltijd keerde de tevredenheid langzaam terug in de groep.
Reflectie
Het was een lange, maar waardevolle dag. De twee oversteken waren niet bijzonder spannend door het uitzonderlijk goede weer, maar de eenvoud maakte de tocht tegelijkertijd ontspannen. De uitdagingen bij de kampeerplek gaven een avontuurlijk tintje aan de dag, en uiteindelijk zorgde een goede nachtrust ervoor dat iedereen klaar was voor een nieuwe dag op het water. Een dag vol rust, uitdaging, en de altijd verrassende charme van wildkamperen in de natuur.
Geitunoen – Maryo 11,2 n.m.
De dag begint met een prachtige zonsopgang. Omdat ik alleen de binnentent heb opgezet, geniet ik al vroeg vanuit mijn slaapzak van het indrukwekkende ochtendlicht. Het vroege daglicht laat nog ruimte voor een paar extra uurtjes slaap.
Ontbijt aan het water
Na het ontwaken nuttigen we ons ontbijt op de rotsen langs het water. Eerst sleep ik mijn tent en slaapzak van de berg af voordat ik de koffie zet. Ondertussen doezelen de dames nog even door op de rotsen, waar ze zonder tent onder de sterren hebben geslapen.
Na het inpakken van onze spullen brengen we de boten een voor een te water. De gladde rotsen en het gewicht van de boten maken het een uitdagende klus, maar met de hulp van de zwaartekracht is het minder zwaar dan gisteren, toen we de boten omhoog sjouwden.
Verder noordwaarts
We vervolgen onze route richting het noorden. Onderweg passeren we prachtige kampeerplekken. Hoewel sommige locaties uitnodigen om door te varen, voelen we dat onze keuze om gisteren tijdig te stoppen de juiste was.
De kustlijn is ruig maar minder intens dan die van Schotland. Wellicht komt dat door de nabijheid van bewoning. We navigeren door smalle doorgangen tussen rotsen en langs grote open stukken water. Onze eerste pauze houden we op het strand van Laksodden, een zeldzame vondst hier. De zon en het zachte zand maken het een perfecte rustplaats.
Aankomst in Akrahamn
In het tweede deel van de dag varen we verder langs de kust. Uiteindelijk komen we aan op het strand van Akrahamn, een populaire plek onder de lokale bevolking. Hierna wordt de omgeving weer ruiger, met meer rotsachtige eilanden.
Kamperen op Marøya
Op zoek naar een geschikte kampeerplek ontmoeten we vriendelijke locals die ons een locatie aan de oostkant van Marøya aanraden. Deze plek blijkt ideaal: een vlakke, lage landingsplaats en een grasveldje voor onze tenten, beschut tegen de westenwind.
Bij aankomst wordt er gebarbecued door andere bezoekers. Ze verwelkomen ons hartelijk en bieden ons zelfs een broodje braadworst aan, wat we met dankbaarheid aannemen. Nadat de tenten staan, neem ik nog even de tijd om het water in te gaan om te oefenen met rollen en techniek.
Terugblik op de dag
Het was een rustige vaardag zonder noemenswaardige golven of stromingen. We namen voldoende pauzes en eindigden de dag met een uitstekende kampeerplek. Deze locatie biedt beschutting en voldoende ruimte, en is een perfecte afsluiting van een mooie dag op het water.
Maroya – Haugesund 14,4 n.m.
Nautische gegevens:
LW Stavanger 06:27 + 26 LAT.
HW Stavanger 12:44 + 89 LAT.
LW Stavanger 18:46 + 29 LAT.
Na een uitstekende kampeerervaring op Marøya laten we deze rustige plek achter ons. De nabijheid van winkels, bereikbaar binnen een kwartier varen, had het verblijf nog praktischer kunnen maken als we langer waren gebleven. Vandaag zetten we onze tocht voort naar het noorden, met een stevige tegenwind uit het noorden van 4 Beaufort. Gelukkig biedt de route beschutting dankzij de vele rotsen en kleine eilanden. Het landschap is ruig en indrukwekkend, maar verschilt wezenlijk van dat van Schotland. Het varen tegen de stroming geeft ons af en toe de kans om te rock hoppen, een uitdagende en leuke toevoeging aan onze tocht. In de vernauwingen zorgt een sterke stroming voor opkomende golven die we gebruiken om soepel over de rotsen te navigeren.
Pauze in een beschutte baai
Onze eerste pauze houden we in een baai op privéterrein, waar we met toestemming mogen aanmeren. Ondanks de regen zijn we hier goed beschermd tegen de wind. De vriendelijke bewoners zijn enthousiast over ons bezoek en stellen allerlei vragen over onze tocht. Voor ons is het een kans om waardevolle informatie te verzamelen over de rest van de route. Een behulpzame local verzekert ons dat de oversteek naar Sørøya met de huidige noord- tot noordwestenwind probleemloos zal verlopen. Het eiland biedt voldoende beschutting tegen de wind, waardoor de golven minimaal zijn. Zijn advies blijkt accuraat; de oversteek van iets meer dan een zeemijl verloopt soepel.
Lunchstop in het dorp
Voor onze tweede pauze stoppen we bij een gesloten restaurant in een dorpje. Tot onze verrassing schenkt de uitbaatster ons koffie uit haar thermoskan, al moeten we wel onze eigen mokken gebruiken. Deze hartelijke geste maakt de stop extra bijzonder.
De laatste etappe naar Haugesund
Het laatste deel van de tocht varen we tegen de stroom in. De oversteek naar Haugesund wordt bemoeilijkt door een sterke dwarsstroming, en de
aanloop naar de stad voelt lang en enigszins eentonig. Na aankomst varen we door de stad richting een geschikte kampeerplek. Uiteindelijk vinden we een kleine baai bij een watersport- of visvereniging. Deze natuurlijke haven biedt uitstekende beschutting tegen de zee. We trekken onze boten aan wal en transporteren ze met behulp van kajakwielen een paar honderd meter naar de camping. Het vooruitzicht van een echte douche en de mogelijkheid om kleding te wassen, maakt het harde werk van de dag meer dan de moeite waard.
Terugblik op de dag
De tegenwind en stroming maakten deze dag uitdagend, maar de afwisseling in landschap en ontmoetingen met de lokale bevolking gaven een extra dimensie aan onze tocht. De overgang naar de beschutting van Sørøya en het bereiken van Haugesund markeren een bevredigend einde van deze etappe.
Haugesund – Langevag 14,9 n.m.
Nautische gegevens:
- LW Stavanger: 07:11 (+25 LAT)
- HW Stavanger: 13:30 (+89 LAT)
- Het weer is regenachtig, met matig tot soms slecht zicht.
- Wind waait krachtig uit het ZZO met een kracht van 4 Beaufort.
Na terugkeer in het haventje hebben we onze beladen boten te water gelaten. Vanuit Haugesund zijn we noordwaarts gevaren. Dankzij de beschutting van rotsachtige eilandjes en de gunstige wind, die half in de rug stond, was het eerste deel van de tocht goed te doen.
We maakten een korte stop bij de vuurtoren van Ryvarden. Deze plek bleek echter uitdagend: de beperkte ruimte en het stijgende water maakten het lastig om veilig uit te stappen. Hoewel een enkeling naar de vuurtoren ging, bleef de rest bij de boten achter. Dit zorgde voor enige wrijving binnen de groep.
De rustplaats bood weinig comfort. Er waren geen zitplekken, en het opkomende water beperkte de ruimte verder. Gezien de koele temperatuur was stilzitten echter nauwelijks aantrekkelijk. Na deze pauze vervolgden we onze route richting het Bømlafjord.
Het oversteken van het fjord vereiste zorgvuldige planning. Op advies besloten we eerst een stuk verder te varen om te voorkomen dat de stroming ons voorbij het eiland zou drijven. Dit bleek een verstandige keuze: de wind draaide en het zicht verbeterde, wat de oversteek van 2,4 nautische mijlen naar Langevåg veiliger maakte.
In Langevåg namen we een welverdiende, lange pauze met vier deelnemers. Ondertussen voer Henk, onze tochtleider, met een andere deelnemer naar het stadje om inkopen te doen.
Na de pauze ontmoetten we elkaar weer op een afgesproken punt en vervolgden onze tocht naar een recreatiestrand met een uitstekende campingplaats. Tot onze vreugde beschikte deze idyllische plek over een toiletgebouw. Het terrein was vlak en bedekt met een groen, grasachtig oppervlak, wat het tot een ideale plek maakte om te kamperen.
Langevåg – Hiskje: 13,5 n.m.
Na een onrustige nacht met maagklachten begon ik de dag met een eenvoudig, droog ontbijt. Ondanks mijn matige start gingen we vol goede moed op pad voor de volgende etappe. Onze route voerde ons langs de oostzijde van het eiland Bømlo, aan de beschutte binnenkant. We passeerden meerdere zalmkwekerijen, waar de vissen spectaculair uit het water sprongen om het rondgestrooide voer te vangen. Het was een fascinerend schouwspel dat de hele groep wist te bekoren, waardoor het tempo vanzelf lager kwam te liggen.
Het weer werkte mee: met een ZZO-wind van 3 Beaufort die later aantrok naar 4 Beaufort, genoten we van de tocht. Deze zijde van de eilanden was groen en bebost, een contrast met de open zee. De charme van het landschap werd nog versterkt toen we door smalle doorgangen voeren. Hier hielden we een pauze, waarin ik mijn lichaam weer van wat broodnodige energie voorzag. Gelukkig bleef het eten deze keer waar het hoorde, en voelde ik me langzaam fitter worden.
Een van de hoogtepunten van de dag was de passage door de “Langestraumen”, een nauwe versmalling tussen Bømlo en Straumøya, waar een krachtige tide race stond. Dit natuurfenomeen bood een prachtige en uitdagende vaarervaring. Hoewel we de stroming tegen hadden, vonden we langs de kant een keerstroom die ons hielp vooruit te komen. Een lokale bewoner uitte zijn twijfels over onze aanpak, maar zonder een motor achter onze boten moesten we improviseren. Dit maakte de ervaring des te unieker.
Na deze passage voeren we bovenlangs Bømlo en keerden we weer richting open zee naar het westen. We zochten een kampeerplek aan de oostzijde van het eiland Hiskje, waar we een uitstekende locatie vonden bij een recreatiestrand. Het terrein bood een groot, redelijk egaal grasveld, ideaal voor onze tenten. Het bleek een prima plek om de dag in alle rust af te sluiten.
Hiskje – Kvalvåg: 20,9 n.m.
Nautische gegevens:
LW Stavanger 08:38 + 30 LAT.
HW Stavanger 15:49 + 80 LAT.
Er staat vandaag een harde wind WZW 4 beaufort. Later zal de wind iets afnemen. De temperatuur is prima en het is droog.
Na vertrek voeren we beschermd tussen de rotsen, beschut tegen de golven en wind vanaf zee. Dit is een groot voordeel van deze kust: er is vrijwel altijd een veilige route te vinden. Onze tochtleider besloot echter een kijkje te nemen buiten de beschutting van de rotsen en voer onverwacht door. Voordat we het wisten, bevonden we ons op open zee, waar we niet meer terug konden vanwege de zware omstandigheden.
De golven waren onregelmatig en reikten tot een hoogte van 3,5 meter. Hoewel ze niet braken, was hun kracht duidelijk voelbaar. Het water bewoog ons op en neer, terwijl de harde en ongelijke bodem een chaotisch patroon veroorzaakte. Toch had het ook iets indrukwekkends: met drie kajakkers achter elkaar konden we soms samen op de rug van een golf varen.
De steile rotsen langs de kust zorgden voor terugkaatsende golven, wat het varen uitdagend maakte. Vaak moest je de boot zijn eigen koers laten kiezen – als je die keuze al had. Na 2,5 nautische mijlen bereikten we een korte tide race, waar we weer beschutting konden vinden. Voor mij was dit een spannend en memorabel stuk, maar niet iedereen zal daar hetzelfde over denken.
Tot voorbij de eilanden Gisøya en Selsøya konden we beschut blijven varen. De steile en hoge eilanden boden echter geen geschikte kampeerplaatsen. Hierdoor waren we genoodzaakt om het Sjelbornfjord over te steken, een afstand van 5 nautische mijlen. De overtocht was pittig, met de wind dwars van achteren en een stroming die ons voortdurend uit balans probeerde te brengen.
Aan de overkant aangekomen bleek ook daar geen goede uitstapplaats te vinden, waardoor we moesten doorvaren naar Kvalvåg. Hier mochten we onze tenten opzetten achter een oude loods. Hoewel de uitstapplaats lastig was, hadden we inmiddels voldoende ervaring om dit probleem moeiteloos te overwinnen.
Het was een lange, zware dag met veel afwisseling in golven, wind en natuur. Dit is precies waar ik het voor doe: een gezonde dosis spanning en dat triomferende gevoel dat je alles aankunt. We legden 20,9 nautische mijlen af en sloten de dag af op een prachtige plek. Gelukkig is het in deze tijd van het jaar lang licht, waardoor er nog voldoende tijd was om voldaan en ontspannen voor de tent te genieten van de avond.