Brittany Kayak Festival
Frankrijk 2013
Brittany Kayak Festival (BKF)
Inleiding
Een internationaal zeekajak symposium in Frankrijk—hoe beland je daarbij? Het begon met een onverwachte uitnodiging van Philippe, de drijvende kracht achter dit evenement, die mij via mijn blog benaderde om deel te nemen. Ik had geen idee dat er een verrassende wending aan mijn deelname verbonden zou zijn.
In april kreeg ik de vraag of ik op de eerste zondag als tochtleider wilde optreden. Het plan was om een tocht naar een nabijgelegen haven te maken als test voor de NSNS (de Franse reddingsmaatschappij). Na even overleggen besloot ik in te stemmen. Samen met een medetochtleider zou ik een groep van acht ervaren zee kajakkers begeleiden naar de haven van Lanildut, een afstand van ongeveer twee nautische mijlen.
Kort voor mijn vertrek naar Frankrijk ontving ik een e-mail met de namen van de deelnemers, waaronder mijn mede-tochtleider: een Ier, die tevens de vader bleek te zijn van een 12-jarig meisje dat ook in mijn groep zat. Dat gaf toch wat spanning—een jonge maar ervaren zee kajakker in mijn groep? Hoe zou dit verlopen?
Eerste indrukken
Zoals wel vaker in Frankrijk, bleek improvisatie een deel van de charme. Tijdens de eerste bijeenkomst werden de vijftien tochtleiders, waaronder ikzelf, aan de groep voorgesteld. De lokale dorpsnotabelen waren aanwezig, wat de gelegenheid extra bijzonder maakte. Al snel bleek dat ik niet de enige was met vragen over de organisatie.
Het systeem bleek simpel maar effectief: iedere tochtleider plande dagelijks een route, en de deelnemers schreven zich in op basis van hun voorkeur en vaardigheidsniveau. De routes werden ingedeeld naar moeilijkheidsgraad, van één tot vijf sterren, volgens het Britse systeem. Op de formulieren stond vermeld waar de tocht heen ging, hoe laat en van waar er werd vertrokken, en voor wie de tocht geschikt was.
Organisatie en samenwerking
Philippe en zijn team regelden het kamp en wij, tochtleiders, namen de verantwoordelijkheid voor het varen. Het systeem werkte verbazingwekkend goed. De duidelijke structuur zorgde ervoor dat alles soepel verliep en dat er een ontspannen, gezellige sfeer op het kamp ontstond.
Wat begon als een verrassende uitnodiging, groeide uit tot een wonderlijke ervaring, waarin samenwerking, flexibiliteit en avontuur samenkwamen. Het internationale zeekajak symposium bleek niet alleen een prachtige manier om de Franse kust te verkennen, maar ook een mooie gelegenheid om nieuwe mensen te ontmoeten en onvergetelijke herinneringen te maken.
Lanildut
Vandaag ging het van start: een gemêleerd gezelschap van beginners tot doorgewinterde cracks verzamelde zich om de oceaan over te steken richting Lanildut. De planning was strak: om 13:45 verzamelen op het strand en vanaf 14:00 uur vertrok elke vier minuten een groep van tien personen. Zelf was ik ingedeeld in groep twee, wat betekende dat mijn start gepland stond om exact vier minuten na tweeën.
Het eerste obstakel: Franse punctualiteit
Al direct bij de start diende zich een uitdaging aan: niet iedereen hield zich aan de tijd. In mijn groep bleken de Ierse vader en dochter ruim een half uur te laat. Hoewel dit de planning verstoorde, konden we uiteindelijk toch vertrekken.
De tocht: kalme zee, maar een ander probleem
Gelukkig waren de weersomstandigheden in ons voordeel: weinig wind en slechts lichte oceaandeining. Maar al snel dook een nieuw probleem op. Mijn tweede man en zijn dochter konden het tempo niet bijhouden, wat ons schema verder vertraagde. Voor een tochtleider, zeker iemand die zijn zeevaardigheid moet bewijzen voor de NSNS (Nationaal Systeem Nautische Standaard), was dit een flinke uitdaging. Toch wisten we Lanildut te bereiken, ondanks de vertragingen. Sterker nog, we waren zeker niet de laatste groep die de haven bereikte.
Succesvol getest, en een wijze les rijker
De test verliep uiteindelijk naar volle tevredenheid: we kregen met vlag en wimpel goedkeuring om te varen in het zeegebied van Bretagne. Ons gezelschap werd zelfs geprezen als meer dan zeevaardig. Persoonlijk was ik niet alleen een waardevolle ervaring rijker, maar voelde ik me ook minstens tien jaar ouder na alle uitdagingen van de dag.
Conclusie
Het was een dag vol lessen, zowel praktisch als persoonlijk. Ondanks de obstakels bleek teamwork en doorzettingsvermogen de sleutel tot succes. En nu, met een goedgekeurde licentie en een hoop nieuwe ervaring
Anse des Blancs Sablons
Vandaag stond de eerste echte tocht op het programma. Een groot voordeel was dat ik nu zelf kon bepalen wie geschikt was om mee te gaan, mede op basis van het ingevulde tochtformulier. De route ging vanuit de baai bij de camping, Baai Lampaul Plouarzel, naar Anse des Blancs Sablons en terug. Dit traject, dat zuidwaarts loopt, bleek populair onder de tochtleiders vanwege de gunstige omstandigheden bij dit getij.
Nautische gegevens:
- Maanstand: Eerste kwartier op over 48 uur
- Getijden (Brest):
- HW 08:59 (+6,40 meter LAT)
- LW 15:21 (+1,75 meter LAT)
Onder het moto tijd is tijd vertrekken we met de deelnemers die wel op tijd zijn. We varen iets naar buiten om de branding bij de rotsen te vermijden. Er staat een redelijke deining, maar één die niet lastig is. Het weer is goed, zonnig en zeer goed zicht. Het is een schitterende kust om langs te varen. Er is zelfs hier en daar de mogelijkheid om te Rock Hoppen. De eerste rust is op een mooie afgelegen strand gepland nabij Pen An Dreff. Na de rust gaan we vlak onder de kust varen om te Rock Hoppen. Ook dit is niet al te moeilijk maar wel spannend.
Vertrek en navigatie
We zouden om 10:00 uur vertrekken, maar – zoals inmiddels bijna gebruikelijk – was er weer een deelnemer uit Ierland die te laat arriveerde. Onder het motto tijd is tijd besloten we zonder hen te vertrekken. De groep week eerst iets naar buiten af om de branding bij de rotsen te vermijden. De omstandigheden waren gunstig: een milde oceaandeining, goed zicht en zonnig weer. Het landschap langs de kust was adembenemend, met hier en daar mogelijkheden om te rock hoppen – een leuke uitdaging, vooral voor de ervaren deelnemers.
De eerste rustpauze hielden we op een afgelegen strand nabij Pen An Dreff. Dit strand bood ideale omstandigheden voor onze beginners: een lage branding, perfect om het aanlanden te oefenen. Na deze pauze vervolgden we onze tocht dicht onder de kust, waarbij de beginners hun eerste ervaring met rock hopping opdeden. De route was spannend, maar niet te moeilijk, waardoor het een leerzame en plezierige ervaring werd.
Aankomst in Anse des Blancs Sablons
Ons einddoel, Anse des Blancs Sablons, bood een nieuwe uitdaging: een branding van 1,20 meter met drie golven achter elkaar. Dit vereiste flink wat techniek en controle. Drie deelnemers eindigden naast hun boot op het strand – een ervaring rijker! Bij aankomst bleek ook een andere groep aanwezig, waarin onze verstekelingen bleken te zitten. Ze hadden zich aangesloten bij een andere tochtleider nadat wij al vertrokken waren. Zo is de situatie in elk geval duidelijk voor iedereen.
Terugtocht naar Lampaul Plouarzel
Na een uur rust staken we de branding weer over om terug te varen. Dit keer slaagde iedereen erin droog en ongeschonden door de golven te komen. Voor de terugweg kozen we een directe route, waarbij we rond 18:00 uur weer arriveerden bij de camping. Ondanks de aantrekkende wind sloten we de tocht af met de gebruikelijke natte oefeningen. De watertemperatuur was aangenaam, wat dit een mooie gelegenheid maakte om techniek en vertrouwen te verbeteren.
Reflectie op de dag
De eerste echte vaardag verliep succesvol. Zowel de deelnemers als de tochtleiders waren tevreden met het nieuwe inschrijfsysteem, dat zichzelf goed bleek te reguleren. De combinatie van uitdagende omstandigheden, leerzame oefeningen en een prachtige omgeving maakte deze dag tot een perfect begin van onze tocht.
Met vertrouwen kijken we uit naar de rest van de week!
Oefening bij Lamildut met de Franse reddingsmaatschappij
Vandaag stond een bijzondere tocht op het programma: een gezamenlijke oefening met de Franse reddingsmaatschappij NSNS in de haven van Lanildut. Philippe had ons, de Nederlandse groep, samen met een Franse groep uitgenodigd om te trainen hoe een kajakker op zee gered kan worden. Een waardevolle ervaring, die ik in Nederland al eens eerder had meegemaakt en waar ik naar uitkeek.
Vertrek naar Lamildut
Onder stralende weersomstandigheden vertrokken we met twintig deelnemers richting Lanildut. Onze naamsbekendheid bleek zijn vruchten af te werpen: niemand van onze groep was te laat. Helaas gold dat niet voor de andere groep, die ondanks de planning incompleet aan de start verscheen.
Bij aankomst in de haven zorgde Véronique Olivier voor de vertaling van de instructies uit het Frans. De oefening bestond uit het gebruik van een net dat achter schepen wordt gehangen, waarin de drenkeling horizontaal uit het water kan worden gemanoeuvreerd. Dit systeem, dat in Nederland al bekend is, was relatief nieuw voor de Fransen, maar de methodiek week niet veel af van wat we gewend waren.
Oefeningen op het water
De oefeningen verliepen soepel. Verschillende kajakkers boden zich vrijwillig aan als “drenkeling”, wat door de rest van de groep enthousiast werd opgepakt. De praktische demonstraties waren niet alleen leerzaam, maar versterkten ook de samenwerking tussen de Franse en Nederlandse deelnemers.
Na afloop van de redding oefeningen volgde een unieke ervaring: we werden met twintig kajakkers achter elkaar door een reddingsboot gesleept. Voor velen een spannend hoogtepunt van de dag, dat zorgde voor een goede sfeer en veel plezier.
Afsluiting en terugkeer naar het kamp
Na de evaluatie namen we afscheid van de NSNS en genoten we van een bak koffie in de haven. Vervolgens keerden we terug naar het kamp, waar ons een verrassende afsluiting te wachten stond: een barbecue aangeboden door de reddingsmaatschappij in de baai bij de camping. Ondanks dat we vandaag relatief weinig kilometers hebben gevaren, was het een geslaagde dag vol bijzondere ervaringen en een waardevolle uitwisseling van kennis.
Atlantikwall
Nautische gegevens:
- Eerste kwartier 14 augustus.
- HW Brest 10:34 + 5,90 meter LAT.
- LW Brest 16:06 + 2,05 meter LAT.
Veronique Olivier
Vandaag ben ik eens niet de tochtleider, maar de ondersteunende tochtleider bij Veronique Olivier. Zij is één van de beste zeevaarders van Frankrijk en een expert in het gebied rondom Bretagne. Veronique heeft een indrukwekkend boek geschreven over dit gebied, vol informatie en suggesties voor tochten. De tocht van vandaag is een beginnersrondje van ongeveer 10 zeemijlen.
Het startpunt is de haven van Lanildut, waarvoor we eerst een stukje langs de kust rijden. Het terrein is glooiend en de smalle wegen maken de rit al tot een beleving. Dit op zich is de moeite waard. We hebben afgesproken om 10:30 uur vanuit de haven te vertrekken, maar voordat we het water op gaan, starten we met een korte yoga-sessie onder leiding van Jenny, een Britse zeekajakker. Het is duidelijk dat de meningen over deze opwarming iets verdeeld zijn, maar iedereen is sportief genoeg om mee te doen.
Na de oefeningen volgt de gebruikelijke briefing over de te varen route. De wind is ZW 3 beaufort, de zon schijnt, het water heeft een temperatuur van 16 °C en de lucht is 22 °C. Kortom, een perfecte dag om te kajakken.
Veronique is een expert in dit gebied en haar kennis over de geschiedenis is indrukwekkend. Al bij het vertrek vertelt ze over de oorsprong van het landschap en de manier van leven hier door de eeuwen heen. Het eerste doel is het eilandje L’Melon, dat tijdens eb te voet bereikbaar is. Op L’Melon staan nog overblijfselen van de Atlantikwall: bunkers en loopgraven die in verrassend goede staat verkeren. Ook hierover weet Veronique veel te vertellen.
Na het bezoek aan L’Melon varen we verder naar een kleine baai, waar mosselen worden gekweekt langs palen die in de zee staan. Deze traditionele techniek, die alleen hier nog wordt toegepast, is een fascinerend gezicht. Tussen de palen hangen kabels met lijnen waaraan de mosselen zich hechten, goed zichtbaar door het heldere water.
L’Melon
Veronique is een expert in dit gebied en haar kennis over de geschiedenis is indrukwekkend. Al bij het vertrek vertelt ze over de oorsprong van het landschap en de manier van leven hier door de eeuwen heen. Het eerste doel is het eilandje L’Melon, dat tijdens eb te voet bereikbaar is. Op L’Melon staan nog overblijfselen van de Atlantikwall: bunkers en loopgraven die in verrassend goede staat verkeren. Ook hierover weet Veronique veel te vertellen.
Na het bezoek aan L’Melon varen we verder naar een kleine baai, waar mosselen worden gekweekt langs palen die in de zee staan. Deze traditionele techniek, die alleen hier nog wordt toegepast, is een fascinerend gezicht. Tussen de palen hangen kabels met lijnen waaraan de mosselen zich hechten, goed zichtbaar door het heldere water.
d’Yock
Ons volgende doel is het eiland d’Yock, dat verder in zee ligt. Hoewel dit aanvankelijk niet de bedoeling was, besluit Veronique, gezien het goede niveau van de beginners in de groep, om toch naar dit eiland te varen. Iedereen is enthousiast om verder te gaan. Het mooie van dit stuk varen is de variëteit aan mogelijkheden: zowel open zee als stukken waar we kunnen “rock hoppen” (tussen de rotsen doorvaren). Met deze wind en stroming is het een leuke uitdaging voor de beginners, met af en toe wat uitdagendere stukken die makkelijk te vermijden zijn als je daar geen zin in hebt.
Op het eiland d’Yock nemen we een welverdiende pauze van een uur, om te wachten tot het tij keert. In de tussentijd zien we een grote grijze zeehond die rond het eiland patrouilleert. De zeehond is niet bang voor mensen en lijkt gewend te zijn aan kajakkers.
We zijn niet de enigen op het eiland. Een groep Italiaanse kajakkers wacht hier ook op het keren van het tij. Samen met hen varen wij met het tij terug naar de haven, waar onze auto’s staan. Het was een fantastische dag, waarbij Veronique ons niet alleen heeft meegenomen op een mooie tocht, maar ons ook veel heeft geleerd over de geschiedenis van dit bijzondere gebied.
Kareg Bazil
Nautische gegevens
- Eerste kwartier: 14 augustus 2013
- Hoogwater Brest: 11:41 (+5,70 LAT)
- Laagwater Brest: 18:07 (+2,50 LAT)
Vandaag stond een tocht vanuit Port du Vil naar de vuurtoren op het eiland Kareg Bazil op het programma. Met een internationaal gezelschap en enthousiasme alom gingen we van start.
We verzamelden om 10:30 uur en vertrokken gezamenlijk vanuit het kamp richting Port du Vil. De rit voerde ons via schilderachtige landweggetjes langs de kust en was een prachtige aanloop naar de dag.
Weersomstandigheden
De weersomstandigheden waren ideaal: een aangename 22 °C, met watertemperaturen rond de 16 °C. Aanvankelijk was er weinig wind, maar deze trok in de loop van de dag aan tot ZW 4 Bft. Buiten de kust werden golven van 1,5 meter hoogte met een golfperiode van 8 seconden verwacht, wat zorgde voor een stevige, maar beheersbare deining.
Île Guén
Na een korte briefing stapten we in de kano’s en voeren richting het eiland Île Guén, op ongeveer 2 zeemijlen uit de kust. Al snel werd duidelijk dat niet iedereen in het gezelschap het tempo kon bijhouden. Dit bleek te liggen aan een defecte scheg, een probleem dat slechts gedeeltelijk kon worden verholpen.
Bij aankomst op Île Guén landden we op een rotskust. Hier bezochten enkele deelnemers de prehistorische graven, terwijl anderen, waaronder ikzelf, probeerden het schegprobleem verder op te lossen. Hoewel de reparatie niet volledig succesvol was, konden we onze tocht voortzetten
Kareg Bazil
Van Île Guén voeren we koers 45° richting de vuurtoren op Kareg Bazil. Op de open zee werd de golfhoogte voelbaar, met een lange oceaan deining die voor ervaren peddelaars prettig was, maar voor anderen, zoals degene met de defecte scheg, minder comfortabel. De groep stopte regelmatig om bij elkaar te blijven, omdat sommige beginnende zeevaarders zich onzeker voelden in de omstandigheden.
Om de veiligheid te waarborgen, besloten we het plan aan te passen. In plaats van de geplande oversteek van 3 zeemijlen op open zee, keerden we terug naar de kust. Met de deining dwars voeren we naar de beschutting van de rotsen, wat voor meer rust in de groep zorgde. We vonden een beschut strand waar we een lange pauze hielden. Dit bood de gelegenheid voor mij om instructie te geven over de heup beweging tijdens het rollen en dit te demonstreren tijdens wat natte oefeningen, wat de sfeer merkbaar verbeterde en het vertrouwen van de deelnemers vergrootte.
Terugtocht
De terugtocht verliep via de rotsachtige eilandjes Taric en Île Garo. Hier kregen deelnemers de kans om te rock-hoppen, een activiteit die gretig werd aangegrepen, hoewel dit soms wat schade aan de kano’s opleverde. Ondanks de aanpassing van het plan was het een prachtige tocht. De combinatie van de natuurlijke omgeving, de uitdagende omstandigheden en de flexibele aanpak zorgde voor een mooie ervaring.
Avontuurlijke Einddagen op het Symposium:
Kajakken, Reddingsvaardigheden en Groenland Rollen
Tijdens de laatste twee dagen van het symposium verslechterde het weer, waardoor er geen georganiseerde tochten meer plaatsvonden. Dit weerhield enthousiaste deelnemers er echter niet van om individueel het water op te gaan rondom het kamp. Het onstuimige weer bood juist ideale omstandigheden voor branding varen, wat voor velen een spannend en uitdagend avontuur opleverde.
Ikzelf kreeg de unieke kans om een Anas Acuta met een grote kuip uitgebreid te testen. Deze ervaring was zo positief dat ik inmiddels een eigen, klassieke Anas Acuta met ocean-kuip heb aangeschaft. (Lees meer over mijn ervaringen in Project Anas Acuta.) Deze kajak is perfect geschikt voor het beoefenen van Groenlandse rollen, een techniek die me altijd heeft gefascineerd.
Daarnaast werd in de beschutting van de baai intensief geoefend in redding manoeuvres en roltechnieken. Onder begeleiding van diverse tochtleiders konden deelnemers hun vaardigheden verfijnen en waardevolle ervaringen opdoen.
Kortom, dit was een fantastische vakantie vol nieuwe inzichten en avonturen. Ik kijk er nu al naar uit om de volgende keer opnieuw deel te nemen aan dit inspirerende evenement!
F.S.K.
B.K.F. 2013
