veiligheid

Persoonlijke veiligheid:

Een prioriteit voor kajakkers

Veiligheid op het water begint met bekwaam zeemanschap en uitstekende kajakvaardigheden. Hoewel deze regel vanzelfsprekend lijkt, is veiligheid een onderwerp dat continu aandacht vraagt. Bij Kanovereniging Onder de Wadden staat dit thema elke winter op de agenda, waar we bespreken wat wel, niet, of misschien nodig zou kunnen zijn.

Voorbereiding is het halve werk

Op zee geldt een eenvoudige vuistregel: neem de uitrusting mee die je in het slechtste scenario nodig zou kunnen hebben. Hoewel je hoopt dat je sommige spullen nooit hoeft te gebruiken, is het beter om voorbereid te zijn. Deze gedachtegang vormt de kern van mijn persoonlijke veiligheidsuitrusting.

Led nood verlichting (S O S)

Standaarduitrusting voor veiligheid

Zelf draag ik altijd de volgende items bij me, ongeacht of ik op zee of binnenwater vaar:

• Uitgebreide EHBO-set: Onmisbaar voor het bieden van eerste hulp.
• Survival bivy bag: Deze compacte zak met isolerende aludekens is sneller en efficiënter in het gebruik bij onderkoeling dan de traditionele oranje survivalbag.
• Marifoon: Voor directe communicatie in noodgevallen.
• LED-signaallamp: Voor zichtbaarheid, vooral in slechte omstandigheden.
• Korte en standaard sleeplijn: Essentieel voor ondersteuning of reddingsacties.

Kleding en zwemvest

Op zee en op groot water draag ik altijd beschermende kajakkleding in combinatie met een zwemvest. Mijn zwemvest, een model van Kokatat, biedt niet alleen bescherming tegen stoten, maar zit ook comfortabel tijdens lange tochten. De zakken van het zwemvest zijn gereserveerd voor mijn persoonlijke overlevingsuitrusting. Hierin bevindt zich onder andere:

• Een mes met stompe punt, voor veiligheid en veelzijdig gebruik.
• Een stevig fluitje met een krachtig geluidssignaal.
• Een handstakellicht voor visuele signalering.
• Een waterzak met anderhalve liter inhoud en wat voedsel voor energie.

Alles wat in mijn zwemvest zit, is specifiek bedoeld voor mijn eigen veiligheid en overleving. Dit betekent dat ik hiermee voorbereid ben op het worstcasescenario, zoals gescheiden worden van mijn kajak.

Conclusie

Het lijkt misschien overdreven, maar als kajakker op groot water is deze uitrusting het absolute minimum om te kunnen overleven en hulpdiensten of andere schepen te waarschuwen. Veiligheid is niet alleen een verantwoordelijkheid tegenover jezelf, maar ook tegenover je medepassagiers en hulpverleners. Door goed voorbereid te zijn, kun je met een gerust hart het water op.

Communicatie:

Een Levenslijn op het Water

Goede communicatie is essentieel voor veiligheid tijdens kajaktochten, vooral op open zee. Dankzij moderne regelgeving is het tegenwoordig toegestaan om als kajakker een marifoon bij je te hebben, mits je beschikt over een bedieningscertificaat en je zendgedrag binnen de regels blijft. De marifoon heeft voor mij een duidelijke voorkeur boven een mobiele telefoon, vanwege de mogelijkheid om mee te luisteren en een noodoproep direct hoorbaar te maken voor alle schepen in de omgeving. Dit versnelt de inzet van hulp aanzienlijk.

Gebruik van de Marifoon

Ik ga dieper in op het gebruik van de marifoon op een aparte pagina, maar hier alvast enkele tips:

• Meld je tocht bij de Zeevaartverkeerscentrales (VTS): Dit zorgt ervoor dat je plan bekend is bij instanties die je kunnen monitoren.
• Maak duidelijke meldingen: Geef aan wat je van plan bent, je route, de verwachte vaartijd, en eventuele activiteiten zoals natte oefeningen. Dit voorkomt onnodige zorgen bij voorbijgangers die denken dat je in nood bent.

Navigatie en Positiebepaling

Naast de marifoon gebruik ik een Garmin GPSMAP 64S met zeekaarten. Bij calamiteiten kan ik met één druk op de “mark”-knop onze exacte positie vastleggen en deze direct doorgeven aan hulpdiensten. Toch heeft het mijn voorkeur om mijn locatie te beschrijven in relatie tot herkenbare boeien, markeringen of andere objecten. Dit minimaliseert de kans op fouten bij het doorgeven van coördinaten.

Traditionele Navigatie

Hoewel moderne elektronica een waardevolle aanvulling is, blijft traditioneel kaartlezen en navigeren een onmisbare vaardigheid. Elektronische hulpmiddelen kunnen uitvallen, en als dat gebeurt, ben je aangewezen op ouderwets zeemanschap. Het is cruciaal dat je deze kennis paraat hebt, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer je erop moet terugvallen.

Snel en Accuraat Handelen

Op zee, waar de omstandigheden snel kunnen veranderen, is het van groot belang dat noodsituaties efficiënt worden afgehandeld. Door je communicatie goed op orde te hebben en te vertrouwen op een combinatie van moderne hulpmiddelen en traditionele vaardigheden, vergroot je de kans op een veilige afloop aanzienlijk.

Met een gedegen voorbereiding en duidelijke communicatie zorg je ervoor dat je niet alleen zelf veilig bent, maar ook dat hulpdiensten en andere watersporters effectief kunnen reageren als dat nodig is.

Ernst Vuurwerk:

Veiligheid en Signaleringsmiddelen

Vuurwerk en andere signaleringsmiddelen vormen een belangrijk onderdeel van mijn veiligheidsuitrusting tijdens kajaktochten. Hoewel ik deze hulpmiddelen gelukkig nog nooit heb hoeven gebruiken, draag ik ze altijd bij me – en dat wil ik graag zo houden. Een goede voorbereiding kan namelijk het verschil maken in noodsituaties.

Traditionele Signaleringsmiddelen

In mijn standaarduitrusting bevindt zich altijd een handstakellicht, opgeborgen in mijn zwemvest voor directe toegankelijkheid. Daarnaast heb ik een rookmarker en een rode vuurpijl bij me. Deze worden waterdicht bewaard in zelfgemaakte kokers van 40 mm rioolbuis met schroefdoppen, eenvoudig verkrijgbaar in bouwmarkten. De kokers zijn stevig bevestigd met elastieken in mijn kuip, zodat ik ze onder alle omstandigheden snel kan bereiken.

Deze praktische oplossing zorgt ervoor dat de middelen altijd binnen handbereik zijn en droog blijven, wat essentieel is voor hun betrouwbaarheid in een noodsituatie.

Moderne Alternatieven: LED-signaleringsmiddelen

De technologische vooruitgang in de kajakwereld heeft ook geleid tot verbeteringen in veiligheidsmiddelen. Naast het traditionele vuurwerk gebruik ik tegenwoordig een Odeo Distress Flare LED. Deze elektronische noodfakkel heeft meerdere voordelen:

• • Lange brandduur: Minimaal 8 uur continu gebruik, aanzienlijk langer dan traditionele vuurpijlen of handstakellichten.
  • Veiligheid: Geen risico op brandwonden of angst bij het activeren.
  • Milieuvriendelijk: Geen chemicaliën of verbrandingsresten.

Voor veel kajakkers biedt dit een geruststellend alternatief voor het gebruik van traditioneel vuurwerk, dat soms als intimiderend wordt ervaren.

Reflectie op Veiligheid

Hoewel de genoemde hulpmiddelen een solide basis vormen, blijft veiligheid een breed onderwerp dat voortdurende aandacht vraagt. Er zijn altijd nieuwe innovaties en inzichten, maar dit overzicht beschrijft de aanpak die voor mij werkt.

Veiligheid draait niet alleen om de middelen die je bij je draagt, maar ook om je kennis en voorbereiding. Met deze uitrusting voel ik me klaar om het water op te gaan, in de hoop dat ik het nooit nodig zal hebben, maar altijd voorbereid ben als dat wel zo is.